Để đến chùa, khách phải đi bằng ghe máy từ đường Phạm Văn Đồng sang. Khách phải đi theo lối mòn ở phía Tây để đến trước hướng chính Nam của chùa. Mặt chính Nam của chùa nhìn về Hòn Yến, Hòn Tre.
Bên dưới nền Quan Âm Các là một bãi đá trải dài ra đến biển với tượng Bồ Tát Quan Thế Âm mặt hướng ra biển.Năm 1960, TT Thích Viên Mãn ra đảo khai hoang phục hóa, dựng am cùng Tăng ni và các Phật Tử sau này xây chùa, mua đất chuyển ra trồng cây, chăm sóc tôn tạo. Sau ngày lễ “ Thầy thuốc Việt Nam” tôi được duyên may theo anh Tùng Phong đi thăm chùa Từ Tôn trên đảo Hòn Đỏ.
Đảo Hòn Đỏ
Xem thêm : các khách sạn giá rẻ tại Nha Trang
Chùa Từ Tôn trang nghiêm giữa biểnMột khối đá lớn bằng 8, 9, lần cái tủ sách dáng dấp một bàn tay xòe cong lại vẫy chào từ giả cuộc đời phố thị bên kia eo biển (mà có lần du lịch Khánh Hòa dự định đổ đá lấp eo biển, nối đường qua đảo ). Tùng Phong đưa tôi đi theo lối mòn phía Tây để đi đến trước hướng chính Nam của đảo Chúng tôi gặp những lùm gai, một ít cây bằng lăng, xoài đặt biệt là cây mai 6 nhánh vươn cao mà theo thầy Chúc Minh thì cây mai này đã ở trên đảo từ khi thầy có mặt và chỉ ra hoa đúng vào ngày rằm tháng tư. Có lẽ đây là giống mai rừng đã một thời phát triển trên hòn Trại Thủy.
Mặt chính Nam – của chùa nhìn về Hòn Yến, Hòn Tre, biển xanh bao la một màu thúy lục yên lặng của buổi chiều tuy rằng có gió biển xào xạc…. Từ trên nền điện các của tượng thánh mẫu bồ tát Quán Thế Âm nhìn ra biển, một bãi đá trãi lài ra giáp với biển: hai bên tả hữu như thế Thanh Long, Bạch Hổ..bên trái thấy Hòn Án, hòn Thư: như một con triện (ấn) và một khối sách- chen vào giữa là một bàn cờ tiên. Sau hòn thư là “hòn chị hòn em “ (em đở chị như Tùng Phong nói). Phía dưới hòn thư ,hòn ấn là những lùm cây, nhãn rừng lá dày kín, có những cây thông còn thấp mới trồng. Có những ghế đá cho du khách, có thể hứng gió mát, lồng lộng thổi từ biển Đông Nam làm cho du khách không còn chút gì lưu luyến đến cảnh hồng trần bên kia làng xóm.
Tượng Quan Thế Âm hướng ra biểnTrước khi đến điện bồ tát Quan Thế Âm chúng tôi đã đi qua một cảnh đẹp- rất thoáng đảng của trời xanh có cây bồ đề reo vui trong gió – mặt trời tỏa sáng trên mây hồng, ánh nắng không còn làm cho du khách ngột ngạt nhờ những tàn cây lá của cội bồ đề tỏa ra trên pho tượng Thích Ca Thế Tôn – với nụ hàm tiếu rất từ bi như đang thiền định. Lá cây rung nhẹ xào xạc và có tiếng linh khua trong gió từ sau lưng. Thật là một cảnh Phật ở trần thế. Chúng tôi đứng chiêm ngưỡng dung nhan từ bi của Thánh mẫu Quán Thế Âm… tượng chưa có nhành dương chi nhưng tịnh bình và nụ cười cũng đủ uy linh cứu giúp cho bao tâm hồn, vượt biển..kiếm sống trên đại dương muà gió chướng. (Nếu tâm họ an trú vào niềm tin).
Chúng tôi đi về phía Bắc nơi đây là nền cũ mà thầy Chúc Minh đã ẩn cư. Một vùng đất nhìn về phía Nha Trang: cảnh đồi La San,Hòn Chồng, đường cái quan một vùng xây dựng nhân tạo nơi xa xa rất thơ mộng. Tôi ước ao nếu nơi đây có một trà thất để hưởng những chung trà ban mai lúc mặt trời mới ló dạng thì chắc chắn sẽ yêu đời, yêu thi ca hơn là mơ tiên cảnh vì cảnh địa đàng đã có. Thầy Chúc Minh nói : Tôi sẽ cho xây một tháp cao (7 tầng) để làm thế trấn sơn sau lưng điện Phật. Tôi rất tâm đắc ý kiến này. Tại đây đã có một cây thùy dương màu rất thẩm xanh toát ra một sức sống kỳ diệu, cái sức sống mà sư ông đã trì chí trì lực để vượt qua những cơn cảm cúm hành hạ – không một viên thuốc sau những ngày gánh nước và “gánh nắng” như nhà văn Tùng Phong nói.
Chiều đã xuống sau khi đã chụp những tấm phim kỷ niệm, màu trời vàng và vừng kim ô rất chu sa, thầy Chúc Minh đưa chúng tôi đi quanh đảo bằng ghe máy. Thầy đứng trước mũi thuyền dáng vẻ cao lớn như thiền sư Pháp Thuận đưa Lý Giác về Tàu, những câu thơ :” Nga nga lưỡng nga nga –lưỡng diện hướng thiên nga..” vang lên trong trí tôi.
Tôi ngầm cảm ơn sư ông, thầy Chúc Minh đã làm hạnh “trì địa” để cắm mốc đất Phật ở cảnh trần gian này.
